Ik ben geboren in Indonesië, op Timor, maar opgegroeid in het lieflijke Appingedam. Voor degenen bij wie de aardrijkskunde een beetje is weggezakt: dat is in het Hoge Noorden. Afgezien van de taal, zijn er veel verschillen tussen deze beide plaatsen op velerlei gebied, te beginnen met koken. Maar taal is een onderdeel van communicatie, en daar wil ik het even over hebben.

Wanneer ik het woord “efficiënt” hoor dan kom ik, ook al is het slechts a split of a second, in een soort Pavlov-reactie. Ik word onrustig omdat ik het idee heb dat ik snel en uitsluitend de belangrijke dingen moet doen, die vaak niet overeenkomen met mijn eigen definitie van belangrijk. Deze onrust heeft onder andere te maken met de verschillen tussen de twee culturen waarin ik ben opgegroeid, namelijk het belang van de tijd nemen om de relatie goed te houden vanuit mijn Oosterse achtergrond, versus het belang van efficiëntie in de Westerse cultuur waarbij de tijd nemen vaak betekent dat je door getreuzel tijd/ geld verspilt. Natuurlijk weet ik dat dit bij me speelt, dat het mijn eigen ideeën zijn en dat ikzelf kan kiezen wat ik wil doen wat voor mij belangrijk is.

Gisteren heb ik vanuit een totaal andere hoek uitleg gekregen wat “de tijd nemen” zoal op kan leveren. Een cardioloog, die ik sprak in verband met mijn onderzoek naar communicatie tussen arts en patiënt, zei dat hij ruim de tijd neemt om te luisteren naar de klacht van de patiënt, ook al blijkt uit onderzoek dat hij niet (!) ziek is. Kennelijk wil die patiënt iets, of zit hij ergens mee wat onder de “klacht” verborgen is waar hij bezorgd over is. Pas als je dit boven kunt halen kan je de patiënt effectief helpen. De patiënt wegwuiven met het geven van medicatie omdat het gesprek anders te lang duurt haalt alleen op korte termijn de bezorgdheid weg. Daarnaast zou hij zich niet gehoord kunnen voelen of komt hij later weer via de huisarts bij je omdat de “klacht” weer terug gekomen is. En zo gaat dat maar door. Dit houdt in dat het dus niet alleen maar tijd kost maar ook ergernis en allerhande pillen en medicatie die hoogst waarschijnlijk sowieso niet door de patiënt ingenomen wordt. Weet je hoeveel tijd en verspilde medicatie dit getreuzel kost? Ik heb gewoon geen tijd om niet de tijd te nemen.

Natuurlijk is het heel modern om altijd druk druk druk te doen, maar sneller is niet altijd beter. Uiteindelijk draait het bij communicatie erom dat de informatie wordt overgedragen, toch? Eerst zenden, dan ontvangen, en dan terugkoppelen of de informatie correct is overgekomen, daarna eventueel aanvullen of corrigeren. Als je het voor elkaar krijgt om dit “the first time right” te doen, door hiervoor ruim de tijd te nemen, dan betaalt deze luttele investering in het begin zich later dubbel en dwars terug.

In Groningen zeggen ze dan: “nait zo driev’n”, oftewel: kalm aan, even rustig. In het Maleis “tenang, tenang sadja”. Misschien een goed idee?

Kitty Wouthuysen